Ko te kapa haka te waka e kawe nei i ngā kōrero a taua mā, pōua mā. Ka mutu koirā te tino whāinga i roto i ā mātou mahi, he whakangāitahu i a mātou, whakakāitahu rānei, i a mātou mō kā uri ā muri ake nei. Heoi anō ahakoa te mita, ahakoa te hapū kei te kōrerohia, kei te ora ngā korero. Anei i roto i a mātou tū katoa, ko tētahi o ngā titonga he aronui ki te hītori ki ngā kōrero o mua.
Ko te kapa haka te waka e kawe nei i ngā kōrero a taua mā, pōua mā. Ka mutu koirā te tino whāinga i roto i ā mātou mahi, he whakangāitahu i a mātou, whakakāitahu rānei, i a mātou mō kā uri ā muri ake nei. Heoi anō ahakoa te mita, ahakoa te hapū kei te kōrerohia, kei te ora ngā kōrero, anā, i roto i a mātou tū katoa. Ko tētahi o ngā titonga he aronui ki te hītori ki ngā kōrero o mua.
Arā anō etahi atu ara, ehara i te mea tātou katoa te Māori ka puta mai me ngā reo waiata, me ngā āhuatanga o te kaihaka. Nā reira, ki au nei, he mahi nui tā ngā kura kia whakaora anō i ngā kōrero motuhake o ia iwi. I roto o ēnei āhuatanga a taua mā, pōua mā, ka rongo ai i te mana o ngā tīpuna, ā, ka noho tērā mauri i roto i te tangata.
Ko Teone Taare Tikao tētahi o ō mātou tohunga. He tohunga i ora i ngā – i te rautau kotahi mano e waru rau, ā, he tohunga – tētahi o ngā tohunga whakamutunga o tō mātou iwi. I roto i te pukapuka 'Tikao Talks' nā Herries Bettie i hopu, i tuhi āna korero. Ka kōrerohia ngā whakapapa ka kōrerohia ngā pūrakau, ka kōrerohia ngā – te tirohanga o ō mātou tīpuna ki te ao i o rātou nā wā. Ka mutu, kei roto i tērā tuhinga tētahi karakia i heke mai i a Tikao, ā, ko tēnei waiata tira ka waiatahia nei e mātou.
He kōrero motuhake ki a Ngāi Tahu, he whakahirahira ki a mātou o Ngāi Tahu kia whakapuakina ērā kōrero ki te ao, nā reira ko te waiata tira nei ko 'Kai a te Pō te Ao Mārama' tōna ingoa.
He waiata i titohia, hei aha, hei kapo i ngā whakapapa mai i a Aoraki, ki o mātou atua te orokohanga mai o te ao. Nō reira ko tēnei waiata tira e take whakapapa ana mai i o mātou atua, e ai ki a Ngāi Tahu, heke iho mai ki tō mātou maunga ariki ki a Aoraki. Nō reira ka rongo koe i ngā whakapapa, ka rongo koe i ngā atua, ka rongo koe i ngā hau. Ko ō mātou atua tonu heke mai rā ki ngā āhuatanga o te pō, tae – piki mai ki te ao, ki te awatea, anā, ki a Aoraki e tū nei hei – hei, ā, tohu mō mātou. ·
Katoa ngā iwi o Aotearoa, he Ranginui he Papatuanuku kei roto i ngā hītori, atu i a mātou o Ngāi Tahu. Kei roto i tō mātou iwi he atua anō, nō rātou tēnei ao i hanga. He tino ara ki au nei te kapa haka me te waiata.
He uaua me pēnei te kōrero, he uaua ki te huri i ngā titonga hei waiata, i te mea, i te korenga o ō mātou kaumātua ka mate mātou ki te whakakaumātua i a mātou ki te whakapakeke. Kei te kite koe i tōku rangatahitanga, heoi anō, mā wai?
Āe me tautoko mai i te reo Māori, kāore e kore, heoi anō, me tautoko hoki i ia kura i roto i tōna ake takiwā, i ngā hītori me ngā kōrero o aua hapū o aua iwi.
